VI. MỘT SỐ DẠNG TÍCH PHÂN KHÁC
Trong đ� R là một hàm hữu tỉ và m,�,k là các số nguyên dương; a, b, c, d là các hằng số
Để t�nh t�ch ph�n này ta gọi x là một bội số chung nhỏ nhất của m,�,k và đặt:
Từ đ�, t�ch ph�n sẽ được chuyển về dạng:
Trong đ� R1 là một hàm hữu tỉ đối với u
Ví dụ: Tính
Đặt
Ta có:
Þ
![]()
2. Tích phân hàm hữu tỉ đối với eax
Trong đ� R là một hàm hữu tỉ đối và a ¹ 0
Để t�nh ph�n t�ch này ta đặt : u = eax
Û
Khi đ� dx =
và:
Có dạng tích phân hàm hữu tỉ.
Ví dụ:
Đặt: u = ex Þ du = exdx
![]()
Trong đ� p(x) là một đa thức theo biến x.
Để t�nh c�c t�ch ph�n này ta dùng phương pháp tích phân toàn phần bằng cách đặt :
u = p(x)
Ví dụ:
Đặt:
Þ
Suy ra
Để t�nh c�c t�ch ph�n này ta dùng phương pháp tích phân toàn phần bằng cách đặt:
dv= p (x) dx
Ví dụ: Tính ò
xarctgxdx
Đặt u = arctgx
du= xdx ,
Suy ra
Ta có
Vậy:
VII. MỘT SỐ T�CH PH�N KH�NG BIỂU DIỄN
ĐƯỢC
DƯỚI DẠNG H�M SƠ CẤP
Nếu hàm số f(x) liên tục trên (a,b) thì f (x) luôn luôn có nguyên hàm trên khoảng đ� , tức là tích phân ò f(x) dv tồn tại . Tuy nhiên có một số tích phân không thể biểu diễn dưới dạng hàm sơ cấp , chẳng hạn các tích phân như sau đ�y: